Τρίτη 17 Δεκεμβρίου 2013

24 βιβλία για τα Χριστούγεννα: The Tomten (και ο Frosty)

Το βιβλίο μας σήμερα: The Tomten, της Astrid Lindgren. Η αγαπημένη Σουηδή συγγραφέας, δημιουργός της Πίπης Φακιδομύτης και άλλων λατρεμένων ιστοριών της παιδικής μου ηλικίας, έγραψε το 1960 αυτό το υπέροχο, παράξενο παραμύθι. Το διαβάσαμε για πρώτη φορά σήμερα με τη Σταυρούλα και μας άρεσε τόσο πολύ. 


Δεν είναι ακριβώς χριστουγεννιάτικο. Είναι όμως πολύ, πολύ χειμωνιάτικο. Είναι λυρικό, με λέξεις που κυλούν όμορφα και απαλή, λίγο σκοτεινή εικονογράφηση. Βασίζεται σ' ένα παλιό ποίημα (του 1881). Είναι και το ίδιο πολύ ποιητικό. Στην ιστορία δεν συμβαίνουν πολλά. Είναι όμως το είδος του βιβλίου που μπορεί να προσφέρει ανακούφιση και αθόρυβη μαγεία μια κρύα χειμωνιάτικη νύχτα.


Ο Τόμτεν (ή το Τόμτεν;) είναι ένα μικρό ξωτικό (στ' αλήθεια μέρος της μυθολογίας της Σουηδίας που σχετίζεται με τα Χριστούγεννα και το χειμερινό ηλιοστάσιο, κάτι σαν μικρός Άι Βασίλης, ένα κοντούτσικο πλάσμα με άσπρη γενειάδα που φέρνει δώρα), που ζει σε μια παλιά φάρμα στη μέση ενός δάσους. Κανείς δεν ξέρει από πότε, και κανείς δεν τον έχει δει ποτέ. Οι άνθρωποι που ζουν εκεί βλέπουν μόνο καμιά φορά τις πατημασιές του στο χιόνι. Όμως εκείνος, κάθε νύχτα, σηκώνεται για να δει τα ζώα και τους ανθρώπους της φάρμας, να ελέγξει αν είναι καλά και να ψιθυρίσει τρυφερά λόγια σ' αυτούς που μπορούν να τον ακούσουν και να τον καταλάβουν.


Πηγαίνει στις αγελάδες, πηγαίνει στο άλογο. Πηγαίνει στα πρόβατα και στο σκύλο. Και τους μιλάει στη γλώσσα των τόμτεν, μια "ήσυχη μικρή γλώσσα" που όλα τα ζώα καταλαβαίνουν.


Καθησυχάζει τα ζώα, λέγοντάς τους πως ο χειμώνας θα τελειώσει. Προσφέρει λίγο άχυρο στο σκύλο που κρυώνει, λίγο γάλα στη γάτα που πεινάει.


Πηγαίνει στους ανθρώπους, όμως εκείνοι κοιμούνται. Πηγαίνει στα παιδιά τους, κοιμούνται κι αυτά. Αν ήταν ξύπνια, θα καταλάβαιναν τη γλώσσα των τόμτεν. Όμως τα παιδιά κοιμούνται βαθιά τη νύχτα...


Πίσω στη γωνίτσα του στον αχυρώνα, ο Τόμτεν ονειρεύεται το καλοκαίρι.


Και λέει και στον εαυτό του τα καθησυχαστικά λόγια, τα ρυθμικά, τα σχεδόν μαγικά, που επαναλαμβάνει σε όλους καθώς γυρίζει στη φάρμα:
Οι χειμώνες έρχονται κι οι χειμώνες φεύγουν,
καλοκαίρια έρχονται, καλοκαίρια φεύγουν...


...σύντομα θα 'ρθουν τα χελιδόνια.
Και τα χρόνια περνούν. Ο κύκλος των εποχών γυρίζει. Μα όσο θα υπάρχει ζωή στη φάρμα, το Τόμτεν θα τριγυρίζει κάθε νύχτα, να παρατηρεί τις ψυχές που ζουν εκεί, σαν την καλή τους νεράιδα, σαν το φύλακα άγγελό τους, για να τους προσφέρει παρηγοριά και φροντίδα, αφήνοντας μόνο χνάρια πάνω στο χιόνι με τα ήσυχα, μικρά του ποδαράκια.  


Τι υπέροχο βιβλίο! Το κείμενο είναι τόσο όμορφο που ακόμα και στη (δική μου) μετάφραση ακούγεται καλό. Όταν το ξαναδιαβάζαμε το βράδυ, η Σταυρούλα κοιμήθηκε κι εγώ συνέχισα να διαβάζω μεγαλόφωνα, γιατί μου άρεσε ν' ακούω τη φωνή μου να λέει το παραμύθι. Είναι μια ιστορία που δεν μπορείς παρά να τη διαβάσεις ήσυχα και προσεκτικά. Είναι μαγική χωρίς τίποτα λαμπερό ή επιτηδευμένο. Είναι μελαγχολική κι αισιόδοξη μαζί.

Κοιτάξτε πώς ντύθηκε Τόμτεν η κουκλίτσα μας:


Σήμερα φόρεσαν όλες τα χειμωνιάτικα σκουφιά τους από παλιά καλτσάκια που δεν κάνουν πια σε κανέναν κι έκαναν σκι στα πλακάκια.


Α, και κοιτάξτε τι ήρθε σήμερα με το ταχυδρομείο!



Από την υπέροχη σειρά πανέμορφων βιβλίων Little Golden Books, η ιστορία του Frosty the Snowman

Επειδή η Σταυρούλα λατρεύει το τραγουδάκι και το βιντεάκι:


Το βιβλίο έχει εικόνες της ταινίας (που δεν έχουμε δει) και η ιστορία είναι πολύ όμορφη και γεμάτη φαντασία.
Όλα ξεκινούν την παραμονή των Χριστουγέννων, με το πρώτο χιόνι....


... κι έναν ανίδεο θαυματοποιό που τα κάνει θάλασσα σε μια σχολική τάξη και πετάει θυμωμένος το καπέλο του.


Τα παιδιά φτιάχνουν ένα χιονάνθρωπο, του φοράνε το μαγικό καπέλο κι εκείνος ζωντανεύει!


Μόνο που ο Φρόστυ κινδυνεύει να λιώσει. Έτσι, μπαίνει σ' ένα τρένο μαζί με την Κάρεν για να πάνε στο Βόρειο Πόλο (από αυτό εμπνεύστηκε ο Τριβιζάς το Χιονάνθρωπο και το κορίτσι;)


Φτάνουν σ' ένα μέρος γεμάτο χιόνι, κατεβαίνουν απ' το τρένο γιατί η Κάρεν έχει ξεπαγιάσει στο βαγόνι-ψυγείο αλλά δεν ξέρουν ότι ο μάγος, που θέλει το καπέλο του πίσω, τους έχει ακολουθήσει.


Όταν πέφτουν στην παγίδα του ο Φρόστυ λιώνει, όμως με λίγη χριστουγεννιάτικη μαγεία και τη βοήθεια του Άι Βασίλη ξαναγυρίζει.


Ο Άι Βασίλης θα πάει την Κάρεν στο σπίτι της, κι ο Φρόστυ θα ακολουθήσει τον Άγιο Βασίλη στο Βόρειο Πόλο, όμως υπόσχεται πως θα επιστρέφει κάθε Χριστούγεννα με το μαγικό χριστουγεννιάτικο χιόνι.


Μας άρεσε πολύ το καινούργιο μας βιβλίο! Δεν ήξερα ποτέ την ιστορία πίσω απ' το τραγούδι, είναι χαρούμενη και ζωηρή και γεμάτη περιπέτεια, ίσως πρέπει τώρα να δω και την ταινία...

Για το τέλος, μια όμορφη στιγμή της ημέρας μας: Το μεσημέρι η Ισαβέλλα κοιμήθηκε λιγάκι, κι η Σταυρούλα κι εγώ χρωματίσαμε. Πρώτη φορά για τόση ώρα -συνήθως βαριέται γρήγορα τη ζωγραφική. Πρώτη φορά τόσο καλά, τόσο προσεκτικά.
Μα... πότε έγινε αυτή η αλλαγή; Να μην αφήνει πουθενά κενό στο χρώμα της, να της βγαίνει ελάχιστα έξω απ' τα όρια, να κρατάει το μαρκαδόρο τόσο όμορφα.
Αναρωτιέμαι, έγινε σιγά σιγά ή έγινε σήμερα;
Δεν έχει σημασία.
Κρατάω λίγο ακόμα τη στιγμή.
Χριστουγεννιάτικη μουσική, η φωνή του Φρανκ Σινάτρα, οι μαρκαδόροι μας, εμείς, και το φως να λιγοστεύει.

8 σχόλια:

  1. τι ωραία!!!το πρώτο μου άρεσε πολύ γιατί δεν το έχω ξαναδεί...είναι πρωτότυπο!τον Φρόστι τον έχουμε...στην ίδια έκδοση...μας αρέσει πολύ!γενικά είμαι φαν των little golden books,,έχω την mary poppins από όταν ήμουν μικρή στην Αυστραλία και κάμποσα άλλα...α!την επιστροφή του μάγου το οζ..και αυτό είναι ωραίο αν και λειψό...
    επίσης τώρα μου κόλλησε στο μυαλό να πάρω τα βιβλία the mother daughter book club ...αχ πόσο με επηρεάζεις!όσο για τη σειρά betsy-tacy...έχει κλείσει χρόνο στη λίστα επιθυμιών...πάντα καταλήγω να παίρνω για τα κορίτσια περισσότερα και που μετά λεφτά για μένα!
    α!να μην ξεχάσω..με είχες ρωτήσει για τη κάντυ κάντυ και ξέχασα να σου πω...εγώ δεν τη πρόλαβα στην τηλεόραση γιατί μάλλον το έδειχνε πριν έρθουμε Ελλάδα..όταν ήρθα από Αυστραλία ήταν η εποχή της sailor moon...αλλά πρόσφατα,για την ακρίβεια πέρυσι το καλοκαίρι ,είδαμε όλα τα 100 και κάτι επεισόδια με τα κορίτσια...βλέπαμε 2 κάθε βράδυ στον προτζέκτορα και κάναμε σινεμά βραδιές κάντυ...μερικές φορές δεν το άντεχα αλλά οι μικρές τη λατρεύουν ..το τι κλάμα έριξε η Βιβή με το αγόρι που πέθανε (Άντονι)...άστα..και η Φαίη έκανε ένα μήνα να ανέβει πάλι στο άλογο...κατά τ'άλλα είχαν κολλήσει με αυτή τη σείρα...(και μαζί και εγώ)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Τα little golden books είναι τέλεια, δεν είναι; Έχουμε κι εμείς μερικά, το Μόγλη και το Νταμπο, το μικρό κόκκινο βαγόνι, ένα με ζωάκια της φάρμας και το αγαπημένο μου, το Road to Oz, λειψό όπως λες κι εσύ αλλά ωραίο... Αλλά... mary poppins! ουαου.. κι εσύ με επηρεάζεις! Τώρα πρέπει να ψάξω να το βρω (αν υπάρχει)! :)
      Κι εγώ θέλω να τα διαβάσω όλα του book club! Το δεύτερο είναι το Much Ado about Anne και θέλω να το παραγγείλω τώρα το φλεβάρη (έχω βάλει επόμενο στόχο τα γενέθλιά μου για να έχω δικαιολογία) μαζί με κανα δυο betsy tacy... τώρα που διάβασα το Home for the Holidays πρέπει οπωσδήποτε να τα διαβάσω!
      Sailor moon.. ναι κι αυτό το βλέπαμε.. Αλλά η κάντυ κάντυ ήταν η αγαπημένη μου. Κι εγώ μικρή δεν τα είχα δει όλα (αν και θυμάμαι κι εγώ κατάθλιψη με τον Άντονι). Τα είδαμε κι εμείς με τον Παναγιώτη όταν ήμουν έγκυος στη Σταυρούλα όλα, από το youtube. Τέλειο που τη βλέπατε και στον προτζέκτορα! Βραδιές κάντυ! υπέροχο! Είμαι σίγουρη ότι όταν μεγαλώσουν τα κορίτσια θα την ξαναδούμε όλη, όλοι, πάλι...
      Η Φαίη κάνει ιππασία;

      Διαγραφή
  2. αχ θεέ μου θα ξεφραγκιαστούμε εμείς έτσι που το πάμε!!
    ναι,κάνουν ιππασία και οι τρεις από 3-4 χρόνων...εμπόδια και απ΄όλα..εμένα μη με δεις την ώρα που κάνουν προπόνηση..τρέμω...αλλά οι μικρές λατρεύουν τα αλογάκια...(η Φαίη την εποχή που βλέπαμε κάντυ είχε και ένα σοβαρό ατύχημα με το άλογο..την είχε πετάξει κάτω και είχε κάνει το χέρι τρία κομμάτια...μετά όμως που είδε τι έπαθε και ο άντονυ , είχε σοκαριστεί..εγώ ευχόμουν να σταματήσει τότε,αλλά μετά από 6 μήνες που έγινε καλά ζήτησε να πάει ξανά στον όμιλο...)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Πω πω, εντυπωσιακό!! Και από τόσο μικρές! Και εμπόδια! Μπράβο τα κορίτσια... και ποτέ ξανά άλλο ατύχημα να μη συμβεί!
      Κι εγώ θα φοβόμουν (φοβάμαι εύκολα εγώ), αλλά φαντάζομαι θα είναι φοβερή αίσθηση και υπέροχη εμπειρία για τα κοριτσάκια...

      Διαγραφή
  3. Πολύ τρυφερή η ιστορία με το/ν τόμτεν! Και λιγάκι μελαγχολική. Και το δεύτερο καλό. Ο Τριβιζάς με το "χιονάνθρωπο και το κορίτσι" το συναγωνίζεται επάξια, αν δεν το ξεπέρασε.
    Πολύ ωραία τα κορίτσια!!! Η Ισαβέλλα μεγάλωσε πολύ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ναι, ο/το τόμτεν είναι απ' τ' αγαπημένα μου βιβλία απ' όλα αυτά που ξετυλίξαμε. Και ο Φρόστυ είναι πολύ καλος! Ναι, μεγάλωσε πολύ, πού να τη δεις κι απο κοντά!

      Διαγραφή