Πέμπτη 27 Μαρτίου 2014

Τα τρία βιβλία της καληνύχτας

Μεγαλώνουν και αλλάζουν συνεχώς, σαν δυο μικρά λουλούδια που ανοίγουν μπροστά στα μάτια μου.

Πάνε λίγες μέρες που η Ισαβέλλα ενδιαφέρεται πραγματικά για τα βιβλία. Όχι μόνο σαν αντικείμενα που θα πιάσει, θα ανοίξει, θα κλείσει, θα περιεργαστεί και θα δαγκώσει, αλλά κανονικά σαν βιβλία, που θα τα ξεφυλλίσει γυρίζοντας μία μία τις σελίδες, θα δείξει τις εικόνες με το δαχτυλάκι μιλώντας στη γλώσσα της και (αυτό είναι το αγαπημένο μου) θα μου τα φέρει να της τα διαβάσω. Μου δείχνει ποιο θέλει. Πολλές φορές δεν αντέχει να περιμένει το ένα να τελειώσει πριν πάμε στο επόμενο. 

Πάνε λίγες μέρες που η Σταυρούλα είναι πιο ανεκτική. Δεν δείχνει ανυπομονησία όταν διαβάζουμε βιβλίο της Ισαβέλλας και όχι δικό της, κάθεται συχνά κι ακούει κι εκείνη τα βιβλία για μωρά, κι ακόμα προσπαθεί η ίδια να της διαβάσει. Κρατάει βέβαια το βιβλίο μπροστά της, δεν περιμένει την αδερφή της να κοιτάξει ή ν' αγγίξει, αλλά η πρόθεση είναι εκεί, υπάρχει. 

Δεν τις χορταίνω. 
Ποτέ δεν θα τις χορτάσω.


Πάνε λίγες μέρες που η Σταυρούλα έχει αυτά τα βιβλία γι' αγαπημένα της:


Μέσα στην ημέρα ένα σωρό βιβλία περνούν από τα χέρια μας. Αλλά πριν τον ύπνο, όταν είμαστε οι δυο μας κάτω απ' τις ζεστές κουβέρτες και χρειαζόμαστε κάτι αληθινά αγαπημένο για να χαλαρώσουμε, αποφάσισε πως πρέπει να διαβάζουμε αυτά. 



Είναι το τελευταίο βιβλίο του Eric Carle και το πιο πρόσφατο που αγοράσαμε. Ένα πανέμορφο βιβλίο, με το αξεπέραστο στυλ του Carle στην εικονογράφηση, που μιλάει για τη φιλία μ' έναν τρόπο απλό και ζεστό, λίγο παλιομοδίτικο και πολύ ιδανικό. Ήρωάς του είναι ένα μικρό αγόρι, που χάνει την καλύτερή του φίλη και ψάχνει να τη βρει.


Όπως στα παλιά παραμύθια, ο μικρός περνάει ποτάμια και λιβάδια, βουνά και δάση για να βρει τη φίλη του...


...με τις εικόνες στο μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου να παρουσιάζουν το σκηνικό της πορείας του.


Ένα χρώμα κυριαρχεί σε κάθε σελίδα, είτε αυτή απεικονίζει τον έναστρο ουρανό, τα ψηλά χόρτα, ή το νερό της βροχής που συναντά στο δρόμο του.


Πάντως μέσα σ' όλη αυτή την περιπέτεια, που γεμίζει τα μάτια μας με χρώματα και το μυαλό μας με απλές κι όμως τόσο παραστατικές λέξεις, τα στοιχεία της φύσης κι όλη η ομορφιά της συντροφεύουν το μικρό παιδί στην αναζήτησή του.


Και η αναζήτηση έχει αίσιο τέλος.


Δίνοντας μια αληθινά παραμυθένια κατάληξη στην ιστορία του, ο Carle βάζει το αγόρι να βρει τη φίλη του μέσα σ' έναν ανθισμένο κήπο. Τον περιμένει. Παίζουν όπως παλιά κι ορκίζονται να μείνουν φίλοι για πάντα.


Κι έπειτα, στην τελευταία σελίδα, μια φωτογραφία του μικρού Έρικ με την παιδική του φίλη το 1932 μας αφήνει να γνωρίσουμε το κοριτσάκι που αποτέλεσε την έμπνευση του παραμυθιού. Το αληθινό αγόρι δεν ξαναείδε ποτέ τη φίλη του που έχασε όταν εκείνη μετακόμισε, όμως γέρασε και τη σκέφτεται ακόμα. Η Σταυρούλα πάντα χαμογελάει σ' αυτή τη σελίδα: το γράφει, τα παιδάκια της φωτογραφίας είναι τριών χρονών...


Κοιμήσου, τιγράκι μου (Sleep Like a Tiger) των Mary Logue και Pamela Zagarenski


Τρυφερό και μαγευτικό, ήσυχο και γεμάτο ζεστασιά, αυτό είναι ένα αληθινό βιβλίο καληνύχτας. Είναι η ιστορία ενός μικρού κοριτσιού που δεν θέλει να πάει για ύπνο. Που οι γονείς του, παρόλα αυτά, το προτρέπουν απαλά να ετοιμαστεί...


...κι εκείνο βυθίζεται κάπως διστακτικά στο κρεβάτι του...


...για ν' αναρωτηθεί: Όλα τα πλάσματα στον κόσμο πηγαίνουν για ύπνο;


Από το μικροσκοπικό σαλιγκαράκι μέχρι την τεράστια φάλαινα, κι από τη νυχτερίδα μέχρι την υπναρού αρκούδα, όλα τα ζώα πηγαίνουν για ύπνο, τη διαβεβαιώνουν οι γονείς της. Κι εκείνη, μέσα στο κρεβατάκι της, σιγά σιγά αρχίζει να μιμείται τα ζώα. Άνετα και ζεστά, στην πιο βολική στάση, στο καλύτερο για 'κείνη μέρος στον κόσμο, αποκοιμιέται.


Αυτό το βιβλίο με κάνει να θέλω να πάω αμέσως τώρα να κουλουριαστώ στο κρεβάτι. Με κάνει να θέλω να γίνω για λίγο και πάλι παιδί! Να με σκεπάσουν οι γονείς μου και να κοιμηθώ βαθιά, χωρίς καμιά έγνοια στον κόσμο...


...κι η σιγαλιά της νύχτας ν' απλώνεται καθησυχαστική, κι όλα γύρω μου να είναι άφθαρτα κι αιώνια.


Μα πριν δυο λεπτά ξύπνησε η Ισαβέλλα, κι αυτή τη στιγμή κοιμάται στην αγκαλιά μου. Και σκέφτομαι πως όχι, δεν είμαι παιδί, μα τώρα η σειρά μου είναι να καθησυχάσω εκείνη, εκείνες, να γίνω εγώ το μαλακό μαξιλάρι για ν' ακουμπήσει τα όνειρά της.


Στην τελευταία εικόνα (όπως και στο εξώφυλλο) το κοριτσάκι κοιμάται όπως η δυνατή τίγρη (γιατί ο ύπνος δυναμώνει). Δεν είναι πολύ γλυκό που το κουκλάκι της είναι τιγράκι, ενώ η τίγρη έχει κουκλάκι κοριτσάκι;


Τα τρία μικρά λυκάκια (που κυκλοφορεί και στα αγγλικά ως The Three Little Wolves and the Big Bad Pig) ,του Ευγένιου Τριβιζά, σε εικονογράφηση της Helen Oxenbury


Αυτό το βιβλίο πρέπει να το αγόρασα πριν από καμιά δεκαριά χρόνια, αλλά στη Σταυρούλα το έδειξα πριν λίγες μέρες. Από την πρώτη ανάγνωση ξετρελάθηκε! Το ζητάει συνεχώς.
Ήξερε βέβαια απ' έξω κι ανακατωτά τα Τρία Γουρουνάκια, και το Λύκο τον αντιμετωπίζει σ' όλα τα παραμύθια μ' ένα δέος, αλλά αυτή η απρόσμενη ανατροπή τη διασκέδασε τρομερά: Τρία λυκάκια στη θέση των γουρουνιών και ο Ρούνι-Ρούνι, το ύπουλο κακό γουρούνι στη θέση του λύκου!


Και να ήταν μόνο αυτό; Τα τρία λυκάκια, μάστορες σωστοί, χτίζουν ολοένα και πιο γερά σπίτια. Τι άχυρα και αηδίες. Εδώ το πρώτο σπίτι είναι από τούβλα, το δεύτερο από τσιμέντο, το τρίτο από ατσάλι και συρματόπλεγμα!


Αλλά και το ύπουλο κακό γουρούνι, μετά το υποχρεωτικό πατροπαράδοτο φύσημα, χρησιμοποιεί απίστευτα μέσα για να γκρεμίσει τα σπιτάκια: Σφυρί, κομπρεσέρ, ακόμα και δυναμίτη! Παίρνει τα λυκάκια στο κυνήγι ξανά και ξανά...


Είναι άγριος, είναι νταής, είναι αποφασισμένος να τους ταλαιπωρήσει και η ένταση ανεβαίνει κατακόρυφα...


...ώσπου τα λυκάκια, μην ξέροντας τι άλλο να κάνουν, χτίζουν ένα σπιτάκι από λουλούδια και περιμένουν την καταστροφή...


... που δεν έρχεται! Όταν το ύπουλο, κακό γουρούνι παίρνει βαθιά ανάσα για να φυσήξει, το άρωμα των λουλουδιών το μεταμορφώνει σε θαυμάσιο, καλό γουρούνι, και καταλήγουν όχι μόνο να παίζουν, αλλά και να ζουν μαζί, το γουρούνι και τα τρία μικρά λυκάκια στο λουλουδένιο σπιτάκι.


Είναι, για μένα, απ' τα καλύτερα βιβλία του Τριβιζά. Πανέξυπνο, ευρηματικό και απερίγραπτα αστείο, γεμάτο με τις υπέροχες εικόνες της φανταστικής Helen Oxenbury -πιο σκοτεινές στην αρχή, μ' ένα αληθινά τρομαχτικό bully γουρούνι, πολύχρωμες και λουλουδένιες προς το τέλος.
Τι να πρωτοπώ για την ιστορία; Για την απενοχοποίηση του λύκου, και για το μήνυμα ότι οι πράξεις κι όχι τα στερεότυπα θα 'πρεπε να μας εμπνέουν στην κρίση μας για κάποιον; Ή για το άλλο, ότι το κακό δεν νικιέται πάντα με τη δύναμη, αλλά περισσότερο η τρυφερότητα και η καλοσύνη μπορούν να κάνουν θαύματα; Για τη συγχώρεση αντί για την τιμωρία στο τέλος; Για την εμπιστοσύνη και την αποδοχή αντί για τον αποκλεισμό;
Όλα αυτά μ' αρέσουν στο παραμύθι, μ' αρέσουν πάρα πολύ. Μ' αρέσει που είναι γεμάτο με μηνύματα και γεμάτο με αστεία. Μ' αρέσει που γελάμε με το ύπουλο κακό γουρούνι και που η Σταυρούλα βρίσκει ξεκαρδιστικό το ότι το φλαμίνγκο που έδωσε τα λουλούδια στα λυκάκια το έλεγαν Φίνγκο Μίνγκο. Και πιο πολύ μ' αρέσει που η ιστορία καταδικάζει τη βία και μας λέει: "μη χτίζετε τοίχους, ανοίξτε την καρδιά σας".


Πάντως η Σταυρούλα, την πρώτη φορά που διαβάσαμε την ιστορία, μόλις τελείωσα την ανάγνωση, κοίταξε καλά καλά αυτή την τελευταία εικόνα και είπε σκεφτική: "Φοβάμαι μήπως ξαναγίνει κακό και τους φυσάει." 
"Ελπίζω πως όχι", της είπα. "Πιστεύω πως όχι".

Επίσης, αυτή την τσαγιέρα την κουβαλούσαν από σπίτι σε σπίτι κάθε φορά που τους το γκρέμιζε κι ακόμα δεν έσπασε...

Υ.Γ.1 Τα τρία μικρά λυκάκια κυκλοφορούν και σε 3D, pop up έκδοση... Πάρα πολύ όμορφη!

Υ.Γ.2 Αφού όλοι πια στο σπίτι από ώρα κοιμούνται, και τα τρία βιβλία της καληνύχτας ξεκουράζονται στο πάτωμα, σας αφήνω κι εγώ με την εικόνα της μικρότερης αναγνώστριας του σπιτιού να ξεφυλλίζει τα δικά της βιβλία. Όνειρα γλυκά...

4 σχόλια:

  1. We liked The Three Little Wolves and the Big Bad Pig very much. I still haven't seen Sleep Like a Tiger. Those illustrations!!! Sigh.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Eugene Trivizas who wrote the Three Little Wolves is one of the most widely acclaimed Greek writers in children's literature. He's written so many books though, that it's impossible that all of them are as witty and original -there's some repetition, some jokes that aren't so funny. This one is one of my favorites though.
      And Sleep Like a Tiger... oh yes. :)

      Διαγραφή
  2. Ο Eric γέρασε και θυμάται ακόμα τη φίλη των πολύ παιδικών του χρόνων! Πολύ συγκινητικό!
    Τα τρία λυκάκια είναι απίθανα και ως σύλληψη και ως ανάλυση από τη μεριά σου και ως εικονογράφηση!!! Τέλειο πραγματικά.
    Και τέλεια επίσης η μικρή αναγνώστρια. Συναγωνίζεται τη Σταυρούλα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Η νοηματοδότηση που έδωσες στο παραμύθι με τα τρία λυκάκια είναι εξαιρετική. Νομίζω πως ούτε ο ίδιος ο Τριβιζάς δεν θα το είχε φανταστεί ότι περιέχει τόσα μηνύματα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή