Moomin Love

Στο σπίτι μας αυτές τις μέρες κυκλοφορούν πολύ τα βιβλία με τους Μούμιν. Κυκλοφορούν στην κυριολεξία, αφού δεν κάνω καν τον κόπο να τα ξαναβάλω στη βιβλιοθήκη. Ξέρω πως σε λίγο θα βρίσκονται πάλι στο πάτωμα.   

Μούμιν, Μούμιν για όλες τις ηλικίες. Βιβλία από χαρτόνι για μωρά. Εικονογραφημένα για μικρούς. Και οι κανονικοί τόμοι (οι τρεις που έχω δηλαδή) για πιο μεγάλους. Όλα βρίσκονται στο πάτωμα. Όλα τα περιεργαζόμαστε και (ω ναι) όλα τα διαβάζουμε.

Λοιπόν, αυτές τις μέρες είχα πιάσει να διαβάσω το Κομήτης στην Κοιλάδα, τον πρώτο τόμο από τις περιπέτειες των Μούμιν που κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τον Πατάκη (πρόσφατα, νομίζω το 2013). Το είχα αγοράσει το Σεπτέμβρη, αλλά είχε μείνει εκεί πλάι στο κρεβάτι μου όλους αυτούς τους μήνες. Ένα πρωί που διάβαζα με την Ισαβέλλα κοιμισμένη στην αγκαλιά μου, ξύπνησε η Σταυρούλα και μου ζήτησε να της διαβάσω λίγο "απ' το δικό μου βιβλίο". Της είπα ότι είναι με τα Μούμιν και μήπως ήθελε να της διαβάσω το δικό της βιβλίο Μούμιν, αφού το δικό μου είχε "πολλά λόγια". Όχι, ήθελε το δικό μου.
Ξεκίνησα να διαβάζω στο σημείο που βρισκόμουν. Διαβάσαμε αρκετά. Όταν βαρέθηκε, άρχισε τις ερωτήσεις. Κι ανακάλυψα ότι είχε παρακολουθήσει μια χαρά όλο αυτό που είχαμε διαβάσει.
"Ξέρεις, έχουμε βιβλία Μούμιν για όλους", της είπα. "Για την Ισαβέλλα, για σένα, για μένα, για το μπαμπά". Της έδειξα. Τα βιβλία από χαρτόνι, το εικονογραφημένο, τους τρεις τόμους, δυο στα αγγλικά, έναν στα ελληνικά. Αυτό ήταν.
Από τότε θέλει να τα βλέπει όλα μαζί, να λέει ποιο είναι τίνος, και να διαβάζουμε πότε το ένα, πότε το άλλο.
Κι απ' τα μεγάλα. Να διαβάζουμε λίγο απ' το ένα, λίγο απ' το άλλο.
Είναι πρωτόγνωρο για μένα. Τα παρακολουθεί, τα θυμάται. Τα ξεχωρίζει κιόλας, πού διαβάσαμε τι (το Finn Family Moomintroll και το Moominvalley in November τ' αρχίσαμε από την αρχή και είμαστε κάπου στο δεύτερο κεφάλαιο και στα δύο). Τ' αναφέρει σε άσχετες στιγμές μέσα στη μέρα. Είναι η πρώτη φορά που διαβάζουμε κανονικό βιβλίο για μεγάλα παιδιά και το ζήτησε εκείνη. Ουάου.

Διαβάζοντας τον Κομήτη στην Κοιλάδα για πρώτη φορά και ξαναδιαβάζοντας τα άλλα δύο βιβλία, ο θαυμασμός μου για την Τούβε Γιάνσσον και τον εκπληκτικό κόσμο που δημιούργησε μεγαλώνει. Τι καλά που αποφάσισαν να εκδώσουν τη σειρά στα ελληνικά! Είναι πραγματικά υπέροχη. Χαίρομαι που ξαναθυμήθηκα και γνώρισα καλύτερα αυτά τα συμπαθητικά, αξιαγάπητα πλάσματα. Χαίρομαι αφάνταστα που τα μοιραζόμαστε με τη Σταυρούλα. Με το ζόρι κρατιέμαι να μη γεμίσω αυτή την ανάρτηση με θαυμαστικά. Με το ζόρι.   

Στο σπίτι τους λοιπόν στην κοιλάδα ζουν οι Μούμιν, μια οικογένεια άσπρων χοντρούτσικων πλασμάτων που θυμίζουν ιπποπόταμο. Ο Μπαμπάς Μούμιν, η Μαμά Μούμιν, ο Μούμιν. Είναι μια οικογένεια πραγματικά ευτυχισμένη, που ζει με αγάπη, αρμονικές σχέσεις, σεβασμό στο χώρο και την ελευθερία του άλλου. 

Στην πορεία, το σπίτι καλωσορίζει ένα σωρό φίλους, διάφορα πλάσματα που προστίθενται στην παρέα των Μούμιν, εγκαθίστανται και γίνονται μέλη της οικογένειας χωρίς δεύτερη σκέψη. Ο Σνούφκιν, η δεσποινίς Σνόρκιν, ο Σνίφκιν, ο Μάουζιν, η Μικρή Μυ... Μπορεί να έρχονται και να φεύγουν χωρίς να δίνουν λόγο, είναι όμως πάντα καλοδεχούμενοι, γιατί έτσι είναι οι Μούμιν: καλοσυνάτοι, ήρεμοι, φιλικοί, απλοί κι ελεύθεροι. 

Οι ιστορίες τους είναι αστείες, γεμάτες περιπέτεια κι ενδιαφέρουσες, και όχι μόνο για παιδιά. Είναι απλές, αλλά καθόλου απλοϊκές. Αντίθετα, οι Μούμιν και οι φίλοι τους εκφράζουν ασταμάτητα τις σκέψεις τους, μιλούν για τις ιδέες τους και τα όνειρά τους, φιλοσοφούν μ' έναν τρόπο εντυπωσιακά φυσικό, βαθύ αλλά καθόλου πομπώδη. 

Κι ακόμα είναι αξιοθαύμαστος ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζουν τη ζωή, μ΄ όλα τα όμορφα και τα δύσκολά της: Δεν πα' να έρχονται πλημμύρες, κομήτες και καταποντισμοί, οι ήρωές μας μοιάζουν πάντα να νοιάζονται για τα μικρά πράγματα, για τα βασικά και τα ουσιώδη. Δεν απελπίζονται και δεν χάνουν την εμπιστοσύνη τους ο ένας στον άλλον. Χαίρονται τη ζωή. Αγαπούν την ομορφιά. Αυτός ο ήρεμος και βαθιά αισιόδοξος τρόπος για να ζουν τους ταιριάζει απόλυτα γι' αυτό που είναι: μαγικά, θαυμαστά κι υπέροχα πλάσματα χωρίς να το ξέρουν.  

Μπορεί πριν αρχίσει αυτή η τρέλα μας με τα Μούμιν να είχα κάμποσα χρόνια να διαβάσω τα βιβλία, αλλά όταν έμαθα ότι υπάρχουν picture books για μικρές ηλικίες βασισμένα στις ιστορίες τους, ενθουσιάστηκα. Το δικό μας είναι το Moomin and the Winter Snow, και υπάρχουν αρκετά ακόμα.   

Με μικρό κείμενο και μεγάλες πολύχρωμες εικόνες των γνώριμων χαρακτήρων, το βιβλίο μας διηγείται την τρυφερή ιστορία των δυο φίλων, του Μούμιν και του Σνούφκιν, που αποχωρίζονται πριν το μεγάλο ύπνο του χειμώνα, ακριβώς πριν απ' το πρώτο χιόνι.

Με δυο λόγια, ο Μούμιν λυπάται που ο μποέμ Σνούφκιν αποδημεί για μέρη πιο ζεστά και θα κάνει έναν ολόκληρο χειμώνα να τον ξαναδει- παρόλο που ο ίδιος και η οικογένειά τους θα πέσουν σε χειμερία νάρκη όλον αυτό τον καιρό.

Είναι στενοχωρημένος και μελαγχολικός μέχρι που...

...βρίσκει ένα σημείωμα του φίλου του, που του λέει με τον τρόπο του πως θα του λείψει κι εκείνος και του ζητάει να τον περιμένει.

Αυτό κάνει τον Μούμιν χαρούμενο.

Τώρα μπορεί μαζί με τους υπόλοιπους να προετοιμαστεί για το μεγάλο ύπνο με ελαφριά καρδιά και θετικές σκέψεις...

...γιατί έχει να περιμένει το φίλο του και την πρώτη ζεστή μέρα της άνοιξης.

Είναι μια όμορφη και καλοβαλμένη ιστορία, ένα βιβλίο που σου ζεσταίνει την καρδιά. Το αγαπάμε! Το συστήνουμε ανεπιφύλακτα!

Κι ακόμα, είναι κι αυτά:

Moomin's Little Box of Books. Μικροσκοπικά, τρισχαριτωμένα, με δυο λέξεις στην κάθε σελίδα, μ' έναν ήρωα σε κάθε βιβλίο, γνωρίζουν στα μωράκια τους βασικούς χαρακτήρες. Για πολύ μικρά παιδάκια, λέμε!

Είναι πολύχρωμα, είναι πανέμορφα, τ' αγοράσαμε όταν ήταν η Σταυρούλα μωράκι και δεν έπαψε ποτέ να τα κατεβάζει και να τα ξεφυλλίζει.

Τώρα ήρθε πάλι ο καιρός τους... Για την ώρα η μικρούλα μας τ' ανοίγει, τα κοιτάζει και μετά, όπως όλα...

...Στο κεφάλι!!

Υ.Γ.: Ξέρατε ότι υπάρχουν και κινούμενα σχέδια Μούμιν, που πρέπει να παίχτηκαν στην Ελλάδα στις αρχές του '90; (δεν είμαι σίγουρη, εγώ δεν τα θυμάμαι). Βρήκαμε κάτι στο youtube:

Είδαμε το επεισόδιο με τη βαλίτσα, ένα απ' τα ελάχιστα που βρήκαμε μεταγλωττισμένα στα ελληνικά, αλλά η Σταυρούλα το φοβήθηκε λίγο (εμ, πετύχαμε κι εμείς πάνω σε τέρας)... Φαίνεται τόσο ωραία σειρά όμως...

Υ.Γ. 2: Το Finn Family Moomintroll και το Moominvalley in November είναι οι πρώτες μου απόπειρες να κάνω απευθείας προφορική μετάφραση σε τέτοια ποσότητα κειμένου σε δόκιμο νεοελληνικό λόγο. Είναι δύσκολο!! "Και τώρα, σε απευθείας σύνδεση..." -αισθάνομαι λίγο σαν να είμαι η διερμηνέας της Τούβε Γιάνσσον...