Τετάρτη 29 Ιανουαρίου 2014

Ένα δικό μου, ένα δικό της

Όσο δεν αρρωστήσαμε φέτος, αρρωστήσαμε τις τελευταίες δύο βδομάδες. Δυο αδύναμα κοτοπουλάκια περιφέρονται κλαψουρίζοντας μέσα στο σπίτι. Οι μεγάλοι πέφτουν σαν κούτσουρα για ύπνο κάθε βράδυ, μόνο που η νύχτα είναι κι αυτή γεμάτη φροντίδα. Και περισσότερο απ' όλα, δεν είμαστε και στα μεγάλα μας κέφια- αυτή η διάχυτη αγωνία όταν αρρωσταίνουν με πιάνει απ' το λαιμό και δεν λέει να μ' αφήσει. 
Όμως θα περάσει κι αυτό.

Στο μεταξύ, υπάρχουν πάντα μικρά πράγματα που μπορούμε ν' απολαμβάνουμε. 

Όπως το πρώτο τους χιόνι.   


Τελικά, έτσι όπως ήρθαν τα πράγματα, το είδαν περισσότερο μέσα απ' το παράθυρο, αλλά και πάλι καλό ήταν.


"Αυτή η στέγη μοιάζει σαν τούρτα", είπα στη Σταυρούλα, και για δύο μέρες γελούσε με τη "στέγη-τούρτα".

Διαβάζουμε πολύ αυτές τις μέρες. Όλοι μας. Μου λείπει όμως η ενέργεια να γράψω για τα βιβλία μας -μου λείπουν οι λέξεις. Μου φαίνεται πως έχω δύναμη μόνο για να ρουφάω αχόρταγα τις λέξεις των άλλων, που, αβίαστα κι ανακουφιστικά, έρχονται, έρχονται. Οι δικές μου κολλάνε κουρασμένες στα πλήκτρα.

Δύο βιβλία για σήμερα, ένα δικό μου, ένα της Σταυρούλας. Δύο βιβλία που λατρέψαμε και που κλινουν προς το... τρομαχτικό. 
Χωρίς πολλές λέξεις. 

Μις Πέρεγκριν, Στέγη για ασυνήθιστα παιδιά (Miss Peregrine's Home for Peculiar Children). 


Είχα ξεκινήσει να το ακούω στην Αθήνα σε μορφή audiobook, φέτος το φθινόπωρο. Έπειτα το είδα στο βιβλιοπωλείο, μ' αυτές τις παράξενες, απόκοσμες φωτογραφίες του, κι ήξερα πως έπρεπε να το αγοράσω. Το βρήκα στα ελληνικά. Το διάβασα χωρίς ανάσα.


Ένα αγόρι στα ίχνη του παππού του, που δολοφονήθηκε από μια τερατώδη μορφή. Τα ίχνη οδηγούν σ' ένα κατεστραμμένο ορφανοτροφείο στην Ουαλία, γεμάτο ασυνήθιστα παιδιά, προσφυγάκια του πολέμου.


Σε ποιο βαθμό ήταν αληθινές οι ιστορίες του παππού; Τι το ασυνήθιστο είχαν τα παιδιά; Και τι δουλειά έχει το αγόρι σ' ένα ίδρυμα που καταστράφηκε δεκάδες χρόνια πριν, στον πόλεμο; Τα τέρατα υπάρχουν; Ποιά είναι τελικά η δεσποινίς Πέρεγκριν;


Ερωτήματα, ανατροπές, μεταφυσική. Υπέροχα ασυνήθιστοι χαρακτήρες, μια δόση ανατριχίλας, μια δόση περιπέτειας. Τρόμος και κυνηγητό. Οικογενειακές ιστορίες και ιστορίες αγάπης.


Ένα βιβλίο παράξενο, γεμάτο αγωνία, συγκινητικό, και εντελώς... ασυνήθιστο. Δεν θέλω να πω και spoilers. Περιμένω με αγωνία τη συνέχεια...




Ένα βιβλίο της υπέροχης, αγαπημένης Lauren Child, δημιουργού των λατρεμένων ηρώων μας Charlie και Lola. Ένα βιβλίο με εικόνες που ξεπετάγονται, όπου τα κλασικά παραμύθια παίρνουν μια απρόσμενη τροπή.



Ο Χερμπ λατρεύει την Κοκκινοσκουφίτσα. Όμως ένα βράδυ, όταν η μαμά του ξεχνάει να πάρει μαζί της το βιβλίο φεύγοντας από το δωμάτιό του, ξεπετάγονται από μέσα ο λύκος και το λυκάκι και απειλούν να τον καταβροχθίσουν!


Εκείνος επιστρατεύει τη φαντασία του και τα υπόλοιπα βιβλία του για να τους ξεγελάσει...


...ξυπνώντας κι άλλους κακούς αλλά και καλούς χαρακτήρες από τις ιστορίες τους...


...με απρόσμενα και ξεκαρδιστικά αποτελέσματα.


Βέβαια ο κίνδυνος είναι πάντα εκεί...


...ώσπου την κατάσταση σώζει η νεράιδα-νονά της Σταχτοπούτας, που θα μεταμορφώσει σε μικρούλα κάμπια τον απειλητικό λύκο...


...για πάντα! Και ο Χερμπ θα φροντίσει να μην ξεφύγει κανένας απ' το παραμύθι του ξανά.


Είναι ένα βιβλίο τρομερά αστείο και πρωτότυπο, υπέροχα εικονογραφημένο και γεμάτο φαντασία. Η Lauren Child δεν απογοητεύει ποτέ. Ήρωες που βγαίνουν απ' τα βιβλία τους, παρωδία παραμυθιών... είμαστε μέσα!
Το διαβάζουμε ξανά και ξανά και ξανά.
Η Σταυρούλα κάνει πολύ καλά τη φωνή της κακιάς μάγισσας. Και το ξέρει...

Παρασκευή 24 Ιανουαρίου 2014

Αγαπάμε Τικ και Τέλα

Κάτι που τα κορίτσια μας είναι άρρωστα αυτές τις μέρες, κάτι που άλλαξαν και τα δυο το πρόγραμμα του ύπνου τους έτσι ξαφνικά προς το πιο εκκεντρικό, τελευταία ήμουν τόσο κουρασμένη που είχα χάσει κάθε όρεξη για γράψιμο. Κι ενώ διαβάσαμε πολλά ωραία βιβλία (και κατά παράδοξο τρόπο τελείωσα κι εγώ μερικά δικά μου), ερχόταν το βράδυ και δεν είχα αντοχή και διάθεση ούτε ν' ανοίξω τον υπολογιστή.
Τον άνοιξα σήμερα. 
Γειά σας, πώς είστε, πάνε τόσες μέρες που δεν τα είπαμε.

Αυτές τις μέρες, παρά τις ιώσεις μας, προσπαθούμε ν' απολαμβάνουμε τα μικρά πράγματα. Όπως το πρωινό διάβασμα, ειδικά τις ήσυχες στιγμές που κάποιος παίρνει έναν υπνάκο...


...Όπως τον καινούργιο τρόπο της να διαβάζει βιβλία, κάνοντας και τους διαλόγους των χαρακτήρων (πραγματικούς ή δικούς της, συνήθως συνδυασμό). Δείχνει με το δάχτυλο αυτόν που μιλάει κάθε φορά και απαγγέλλει με πάθος... 


...Όπως όταν κατεβάζει κι απλώνει στο πάτωμα περισσότερα βιβλία απ' αυτά που θα μπορούσαμε ποτέ να διαβάσουμε σε μία μέρα. Τα θέλει όλα μπροστά της. "Μαμά, δώσε μου όλους τους Καρυοθραύστες, και όλα τα Μούμιν, και όλα τα Τικ και Τέλα".


Κι ερχόμαστε στον Τικ και την Τέλα. Πρέπει να σας πω για τον Τικ και την Τέλα, γιατί αυτές τις μέρες αγοράσαμε το καινούργιο τους βιβλίο, τους ξαναθυμηθήκαμε και τους διαβάζουμε συνέχεια, ξανά και ξανά. Μπορώ να παραλείψω διάφορα άλλα, αλλά όχι τα βιβλία του Τικ και της Τέλα (που παρεμπιπτόντως στο πρωτότυπο λέγονται Pip και Posy, άβυσσος η ψυχή του μεταφραστή, και να πεις ότι διάλεξε ονόματα που υπάρχουν στα ελληνικά...τελοσπάντων). 


Πρώτη φορά είχα γράψει για ένα απ' αυτά τα βιβλία πάνω από ένα χρόνο πριν. Και πράγματι, αυτά τα εικονογραφημένα βιβλιαράκια με ήρωες ένα ποντικάκι κι ένα λαγουδάκι, με τα μεγάλα σχέδια, τα ζωηρά χρώματα και την απλή ιστοριούλα του διατυπωμένη με ελάχιστες λέξεις, θα έλεγε κανείς πως ταιριάζουν σε μικρότερο παιδάκι, περισσότερο στο μωρό που ήταν τότε το κορίτσι μου και λιγότερο στο τρίχρονο που είναι τώρα. Που ακούει περίπλοκες ιστορίες πολλών σελίδων. Που συχνά μας ξαφνιάζει με τις σκέψεις της και τα λόγια της.  


Όμως πήγαμε στο βιβλιοπωλείο, κι η Σταυρούλα ήθελε μόνο το τελευταίο βιβλίο του Τικ και της Τέλα. Το διαβάσαμε εκεί, αλλά δεν ήθελε να διαλέξει τίποτα άλλο να πάρει στο σπίτι. Και το φέραμε στο σπίτι και δεν το βαρέθηκε μετά από δυο-τρεις αναγνώσεις όπως νόμιζα, αλλά το θέλει κάθε μέρα, κι όχι μόνο αυτό αλλά θέλει κι όλα τα υπόλοιπα της σειράς μαζί μ' αυτό (τα διαβάζουμε όλα στην καθισιά μας, δεν μας παίρνει πάνω από λίγα λεπτά το καθένα). Κι εγώ σκέφτομαι πως δεν πρέπει να μπερδευόμαστε, δεν πρέπει να νομίζουμε ότι είναι μεγάλη. Επειδή η Ισαβέλλα είναι μικρότερη, κι επειδή η ίδια διατυπώνει καλά τις σκέψεις της, κι επειδή ακούει μεγάλα βιβλία χωρίς να κουράζεται, κι επειδή καταλαβαίνει πολλά. Δεν είναι μεγάλη, είναι μικρούλα.

Είναι μικρούλα. Απλώς καμιά φορά κάνει πράγματα όπως τα μεγαλύτερα παιδιά, και καμιά φορά θέλει να κάνει πράγματα που κάνουν τα μωρά. Και είναι και τα δύο δικαίωμά της.

Εξάλλου, τα βιβλία είναι υπέροχα. Με λίγα λόγια, καταφέρνουν να θίξουν φλέγοντα θέματα που απασχολούν ένα παιδάκι.


Ο Τικ το λαγουδάκι και η Τέλα το ποντικάκι είναι οι καλύτεροι φίλοι. Στα βιβλία του Axel Scheffler, δημιουργού του κλασικού Γκράφαλο, μέσα από απλές καθημερινές ιστορίες παιχνιδιού, οι δύο ήρωες αντιμετωπίζουν προβλήματα που στα μάτια ενός μικρού παιδιού μοιάζουν τόσο σοβαρά: το αν θα τα καταφέρουν με την τουαλέτα, αν θα μοιραστούν τα παιχνίδια τους, αν θα ξεπεράσουν το φόβο τους, αν θα μαλώσουν με κάποιον κι αν θα ξαναφιλιώσουν, αν θα χάσουν ή θα ξεχάσουν το αγαπημένο τους αντικείμενο. Πάντα η φιλία νικά, τα προβλήματα λύνονται, οι σχέσεις αποκαθίστανται, οι πληγές θεραπεύονται, τα χαμόγελα ανθίζουν ξανά, ο κόσμος συνεχίζει να γυρίζει κι όλα μπαίνουν στη θέση τους όπως θα έπρεπε να είναι. Καθησυχαστικό για ένα παιδάκι.

 Πολλά είπα. Λίγες εικόνες απ' τα βιβλία μας με τον Τικ και την Τέλα, ή τον Pip και την Posy:

Το χιόνι: Το πήραμε λίγο πριν απ' τα Χριστούγεννα για να ταιριάζει με το χειμωνιάτικο κλίμα της εποχής. Ο Τικ και η Τέλα παίζουν χαρούμενοι στο χιόνι, όμως σύντομα τσακώνονται για τα καλά...
 

...Χιονοποντικό θα φτιάξουν ή χιονολαγό; Η κατάσταση ξεφεύγει λιγάκι απ' τα όρια...



Όμως μια συγνώμη κάνει τα πράγματα καλύτερα, τα δύο ζωάκια καταλαβαίνουν το λάθος τους και τα πνεύματα ηρεμούν.


Τελικά, γυρίζουν στο σπίτι και παίζουν αγαπημένοι.


Το τέρας: Ένα από τα πρώτα μας, στην αρχή το φοβόταν πολύ, τελικά το απομυθοποίησε αλλά (μάλλον από συνήθεια) ακόμα σφίγγεται λιγάκι πάνω μου όταν βγαίνει αυτό το τριχωτό χέρι στο παράθυρο...


Τελοσπάντων, είναι μια βροχερή μέρα και η Τέλα μένει στο σπίτι να φτιάξει γλυκάκια. Την ώρα που περιμένει να ψηθούν, στην πόρτα εμφανίζεται ένα τέρας!


Τελικά αποδεικνύεται ότι το τέρας είναι ο Τικ, που φοράει στολή. Όταν το συνειδητοποιεί η Τέλα, διασκεδάζει πολύ.


Φοράει η ίδια τη στολή του τέρατος και παίζουν χαρούμενοι...


Ο βατραχάκος:  Αυτό είναι το τελευταίο που πήραμε! Η Τέλα πάει να κοιμηθεί στο σπίτι του Τικ. Μαζεύει τα πράγματά της και ξεκινάει χαρούμενη.


Παίζουν μια χαρά και κάνουν ένα σωρό πράγματα μαζί.


Ώσπου έρχεται η ώρα για ύπνο. Μόλις κλείνουν τα φώτα, η Τέλα διαπιστώνει πως έχει ξεχάσει το βατραχάκο της, και πώς θα κοιμηθεί τώρα χωρίς αυτόν;


Ο Τικ της δίνει δικά του κουκλάκια, αλλά τίποτα δεν μπορεί να πάρει τη θέση του βατραχάκου.


Η καημένη η Τέλα κλαίει (και κλαίει κι άσχημα...).


Τότε ο Τικ κάνει την υπέρβαση και της δίνει το δικό του αγαπημένο κουκλάκι, το Γουρουνάκο. Η Τέλα είναι πολύ χαρούμενη και κοιμάται αγκαλιά με το Γουρουνάκο, ενώ ο Τικ συμβιβάζεται με δεύτερης διαλογής κουκλάκια (αλλά οι φίλοι κάνουν και καμιά θυσία).


Τελικά, το άλλο πρωί η Τέλα γυρίζει σπίτι και -τι ανακούφιση- ο βατραχάκος είναι εκεί που τον είχε αφήσει.

Λεπτομέρεια της εικονογράφησης: Η Τέλα έχει γουρουνάκο-κουμπαρά, ενώ ο Τικ βατραχάκο-κουμπαρά. Η Τέλα κοιμάται με ένα βατραχάκι, ενώ ο Τικ με ένα Γουρουνάκι.
 Το σούπερ πατίνι: Στο πάρκο, ο Τικ οδηγεί το σούπερ πατίνι του, ώσπου εμφανίζεται η σούπερ Τέλα φουριόζα και του το αρπάζει.


Όμως δεν ξέρει να κάνει πατίνι καλά, και σε λίγο σωριάζεται στο χώμα.


Ο Τικ, σαν καλός φίλος, τρέχει να τη φροντίσει. Δεν κρατάει καθόλου κακία.


Κι όταν εκείνη του ζητάει συγνώμη, γίνονται πάλι οι καλύτεροι φίλοι.


Παίζουν τώρα μαζί. Και όταν έρχεται η ώρα, φεύγουν με το πατίνι. Μαζί.

Παρατηρείτε ποιόν κουβαλάει η Τέλα ακόμα και στο πάρκο; 

Η λιμνούλα: Ένα βιβλίο για τα παιδάκια που μαθαίνουν να πηγαίνουν στην τουαλέτα. Το πρώτο πρώτο μας ήταν αυτό, και το πήραμε πολύ πριν την εποχή που έκοψε η Σταυρούλα την πάνα, όταν δεν ήξερα ακόμα τον Τικ και την Τέλα. Απλώς το είδα και μου άρεσε η εικονογράφηση. Τότε έψαχνα για βιβλία με ελάχιστο κείμενο, που να αποτελούν όμως μια ολοκληρωμένη ιστορία- κι αυτό μου είχε φανεί ιδανικό!


Ο Τικ πηγαίνει για παιχνίδι στο σπίτι της Τέλα, παίζει, διψάει, πίνει πολύ νερό, παίζει πάλι, και μάλιστα τόσο ωραία, που ξεχνάει πως θέλει τσίσα.


Ξαφνικά, να σου η λιμνούλα στο πάτωμα. Η αμήχανη στιγμή που συνειδητοποιούν ότι ο Τικ κατουρήθηκε.


Ευτυχώς η Τέλα είναι πολύ κουλ και κυρία σ' αυτά τα θέματα. Σφουγγαρίζει και παρηγορεί.


Δίνει ρούχα στον Τικ και συνεχίζουν το παιχνίδι τους. Την επόμενη φορά, ο Τικ τα καταφέρνει. Πάει στην τουαλέτα μόνος του!

Βατραχάκος και Γουρουνάκος παρόντες σε όλα τα βιβλία...

Αυτά ήταν λοιπόν τα βιβλιαράκια μας, με την όμορφη εικονογράφηση και το όμορφο μήνυμα, με τους συμπαθητικούς ήρωες και τις χαριτωμένες λεπτομέρειες. Έχουν κι ένα όμορφο website στα ελληνικά, με παιχνίδια και βίντεο και printouts για ζωγραφική. 

Τα βιβλία μας τ' απολαμβάνουμε στ' αλήθεια οι δυο μας, κι είναι απ' αυτά που, φαντάζομαι πριν περάσει πολύς καιρός, θα μπορούμε να τ' απολαμβάνουμε οι τρεις μας. Δεν έχω γνωρίσει παιδάκι που να ξέρει και να μην αγαπά τον Τικ και την Τέλα. 

Τα βιβλία μας τ' απολαμβάνουμε στ' αλήθεια. Είτε πρόκειται για βιβλίο μεγάλο, που το προχωράμε αργά, ψηλαφιστά, με πολλές ερωτήσεις και κενά στην υπόθεση και υπενθυμίσεις και μπερδέματα, είτε πρόκειται για εικονογραφημένο, με απλά νοήματα κι έντονα χρώματα και μια εύπεπτη, μικρή ιστορία. 
Εξάλλου, το κορίτσι μου πότε είναι μικρό, πότε μεγάλο. 
Και τα όμορφα βιβλία δεν έχουν ηλικία.